Γιορτές και συναισθηματική υπερχείλιση: τι μπορούμε να κάνουμε
- tolidisdimitris
- Dec 13
- 2 min read
Οι γιορτές συνδέονται συχνά με εικόνες χαράς, οικογενειακής θαλπωρής και ξεγνοιασιάς. Κι όμως, για πολλούς ανθρώπους αυτή η περίοδος συνοδεύεται από μια αίσθηση εσωτερικής πίεσης, κόπωσης ή συναισθηματικής υπερχείλισης που δύσκολα περιγράφεται.
Δεν είναι σπάνιο, όσο πλησιάζουν τα Χριστούγεννα, να νιώθουμε ότι «κάτι μας βαραίνει» — ακόμη κι αν εξωτερικά όλα μοιάζουν να πηγαίνουν καλά.
Τι εννοούμε με τον όρο «συναισθηματική υπερχείλιση»;
Η συναισθηματική υπερχείλιση δεν είναι μια διάγνωση. Είναι μια εμπειρία.Μια κατάσταση όπου τα συναισθήματα συσσωρεύονται, χωρίς να βρίσκουν εύκολα διέξοδο.
Μπορεί να εκφραστεί ως:
ευερεθιστότητα ή ένταση χωρίς προφανή λόγο
κόπωση που δεν περνά με ξεκούραση
ανάγκη για απόσυρση ή σιωπή
αίσθηση ότι «δεν αντέχω άλλο», χωρίς σαφή αιτία
Πολλές φορές το άτομο δυσκολεύεται να εξηγήσει τι ακριβώς του συμβαίνει. Απλώς νιώθει ότι έχει φτάσει στα όριά του.
Γιατί οι γιορτές εντείνουν αυτή την εμπειρία;
Η περίοδος των γιορτών λειτουργεί σαν μεγεθυντικός φακός για όσα ήδη υπάρχουν μέσα μας.
Οι αυξημένες κοινωνικές επαφές, οι οικογενειακές συναντήσεις, οι προσδοκίες — δικές μας και των άλλων — αλλά και ο απολογισμός της χρονιάς που τελειώνει, δημιουργούν έντονη εσωτερική κινητοποίηση.
Παράλληλα, οι γιορτές συνδέονται συχνά με:
αναμνήσεις από προηγούμενα χρόνια
συγκρίσεις (πώς ήταν «παλιά», πώς είναι «τώρα»)
ανεκπλήρωτες επιθυμίες ή απώλειες
Όλα αυτά μπορούν να συνυπάρξουν, ακόμη κι αν εξωτερικά υπάρχει γιορτινό κλίμα
Δεν είναι αδυναμία — είναι ανθρώπινη αντίδραση
Είναι σημαντικό να ειπωθεί καθαρά: η συναισθηματική υπερχείλιση δεν σημαίνει ότι κάτι πάει λάθος με εμάς.
Συχνά είναι η φυσιολογική αντίδραση ενός ψυχισμού που:
έχει κουραστεί
έχει πιεστεί
έχει κρατήσει πολλά για πολύ καιρό
Το σώμα και το συναίσθημα ζητούν χώρο. Όχι διόρθωση.
Τι μπορούμε να κάνουμε όταν νιώθουμε ότι «ξεχειλίζουμε»;
Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις, αλλά υπάρχουν μικρές κινήσεις φροντίδας που κάνουν διαφορά:
🔹 Αναγνώριση χωρίς κριτική
Να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να πει: «Αυτό που νιώθω είναι αληθινό», χωρίς να το υποτιμήσουμε ή να το διορθώσουμε βιαστικά.
🔹 Μείωση, όχι μηδενισμός υποχρεώσεων
Δεν χρειάζεται να αποσυρθούμε πλήρως. Μπορούμε όμως να μειώσουμε το φορτίο και να επιλέξουμε τι είναι πραγματικά απαραίτητο.
🔹 Μικρές παύσεις
Λίγα λεπτά σιωπής, μια βόλτα, μια στιγμή χωρίς οθόνες ή ρόλους. Οι παύσεις βοηθούν το νευρικό σύστημα να ρυθμιστεί.
🔹 Όρια χωρίς ενοχή
Το «όχι» δεν είναι απόρριψη των άλλων. Είναι φροντίδα του εαυτού.
Πότε η υποστήριξη γίνεται σημαντική;
Όταν η ένταση επιμένει, όταν τα συναισθήματα μοιάζουν ανεξέλεγκτα ή όταν η μοναξιά γίνεται πιο έντονη μέσα στη γιορτή, η υποστήριξη μπορεί να είναι ουσιαστική.
Η θεραπεία δεν έρχεται να «χαλάσει» τις γιορτές. Έρχεται να δημιουργήσει χώρο, κατανόηση και ανεκτικότητα απέναντι σε όσα κουβαλάμε.
Κλείνοντας…με φροντίδα
Τα Χριστούγεννα δεν χρειάζεται να είναι τέλεια. Δεν χρειάζεται να είναι χαρούμενα με το ζόρι.
Αρκεί να είναι αληθινά. Με ό,τι φέρνει ο καθένας μέσα του.
Η κατανόηση ξεκινά από μέσα μας!
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
Ξένη βιβλιογραφία
van der Kolk, B. A. (2014). The body keeps the score: Brain, mind, and body in the healing of trauma. New York, NY: Viking.
Gross, J. J. (2015). Emotion regulation: Current status and future prospects. Psychological Inquiry,
Ελληνική βιβλιογραφία
Κουρκούτας, Η. (2011). Ψυχοδυναμική κατανόηση και συναισθηματική ανάπτυξη. Αθήνα: Πεδίο.
Τσιάντης, Ι. (2008). Συναισθηματική ανάπτυξη και ψυχική υγεία. Αθήνα: Καστανιώτης.
Μπεζεβέγκης, Η. (2015). Το συναίσθημα στη θεραπευτική σχέση. Αθήνα: Gutenberg.
Comments